Merijn Bisschops

Tilburg Stadrandschap

2024
fotoboek met essays
Publicatiedatum 31 januari 2024
Mede mogelijk gemaakt door: Makersfonds Gemeente Tilburg, Kunstloc Brabant, Stichting Jacques de Leeuw, Stichting Leye Fonds

Een fotoboek met essays over de buitengebieden van Tilburg

In een associatieve fotoreeks legt Merijn Bisschops de harde en zachte grenzen tussen stad, platteland en natuur vast. Een momentopname die inzage geeft in hoe we de spaarzame ruimte van het buitengebied inrichten.

Tilburg Stadrandschap is meer dan een fotoboek. Historisch ecoloog Thijs Caspers, schrijver A.H.J. Dautzenberg, dichteres Frederike Luijten, filosoof Arthur Kok en stedenbouwkundige Marc Okhuijsen reageren op de fotografie en geven hun visie op het vroegere, huidige en toekomstige stadrandschap van Tilburg.

Lees meer

In het kleine Nederland is de strijd om de laatste restjes ruimte tussen stedelijk gebied, platteland en natuur overal zichtbaar. Ook in Tilburg is de redekaveling over het buitengebied volop gaande. Wat te doen met de laatste vierkante meters grond? Willen we koeien in de wei, maïs op de akkers of kan er nog wat asfalt bij? Hoeveel zonneparken en windmolens houden onze maatschappij draaiende? Bouwen we luxe boerderettes of zoeken we een oplossing voor de woningnood? Kappen we het laatste schaamgroen of scheppen we nieuwe natuur? Welkom in het stadrandschap van Tilburg.

Het boek begint in de schaduw van een grote zomereik in de wijk Koningsoord, het nieuwe hart van Berkel-Enschot. Tot 2020 was de boom een imposant herkenningspunt dat uittorende boven de akkers. De boom staat er nog steeds, maar bevindt zich nu ingekapseld tussen woningen. De verstopte reus markeert het begin van de reis van Merijn Bisschops die ons het stedelijk gebied uit voert: langs dure bouwgrond en puinreservaat, door verbindingszones en tussenruimtes, steeds verder de natuur in. De fotoreeks roept de vraag op waar de stad precies ophoudt en het platteland of de natuur begint. Wat nu buitengebied is, kan in de nabije of verre toekomst onderdeel van de stad zijn.

Wat nu buitengebied is, kan in de nabije of verre toekomst onderdeel van de stad zijn.“Wat me opviel, is dat de grenzen van de stad hard zijn. De stadsrand wordt op veel plaatsen afgebakend door geluidswallen en snelwegen. Ook was zichtbaar dat de gemeente de neiging heeft om natuur op zichzelf niet genoeg te vinden: deze dient te worden voorzien van horeca, sportroutes en recreatiemogelijkheden. Ik heb geleerd dat traditioneel ogende rieten daken van kunststof kunnen zijn, dat boomkwekerijen fotogeniek zijn en dat er grote agrarische robots bestaan die grasmaaien, opvangen en direct naar de koeienstal brengen. Ik laat de buitengebieden zien zoals iedereen ze kan zien. Tegelijkertijd heb ik niet zomaar de geijkte onderwerpen gekozen, ik wil Tilburgers uitnodigen hun stad met andere ogen te bekijken en te (her)ontdekken. De prikkelende essays, verhalen en gedichten van de vijf schrijvers geven de foto’s verdieping en schetsen een groter en fantasierijker beeld van het alledaagse Tilburg. Ik hoop dat mensen zich door dit boek meer bewust worden van hun omgeving en dat ze beseffen wat zowel kleine als grote veranderingen teweeg kunnen brengen, ten goede of ten kwade.”